Ֆիզիկա

Ֆիզիկա 9

Դիտեք պատրաստածս ֆիլմը՝ Հայկական աստղագիտության վերաբերյալ
https://youtu.be/D6ZL5BQllVk

Դիտեք պատրաստածս ֆիլմը՝ լուսանկարչական ապպարատի վերաբերյալ:
https://www.youtube.com/watch?v=rzhJoqlpnTg&t=20s

Դիտեք պատրաստածս ֆիլմը՝ հեռուստացույցի վերաբերյալ:
https://www.youtube.com/watch?v=keKu-yxf4Dc


Մագնիսներ,էլեկտրականություն

Եթե ուշադիր լինենք, ապա կտեսնենք, որ նույնիսկ տանը մեզ ամենուրեք շրջապատում են մագնիսներ: Դրանցից մի քանիսը փակ են պահում սառնարանի ու պահարանի դռները, մյուսները թաքնված են դռան զանգի և հեռախոսի մեջ: 

Մագնիսները ձգում են երկաթը, նիկելը, կոբալտը և էլի ուրիշ մետաղներ: Սակայն կան բազմաթիվ մետաղներ (օրինակ՝ պղինձը, ալյումինը, արույրը, անագը, արծաթը, կապարը և այլն), որոնց մագնիսները չեն ձգում:

Եթե մագնիսի մոտ դնենք պողպատե ասեղ, այն կմագնիսանա և մագնիսացած կմնա, եթե նույնիսկ հիմնական մագնիսը հեռացնենք: Մագնիսի մոտ դրված երկաթե մեխը նույնպես մագնիսանում է, սակայն մագնիսը հեռացնելիս, ի տարբերություն պողպատե ասեղի, մեխը կորցնում է իր մագնիսական հատկությունները: Մագնիսական հատկությունները պահպանող մագնիսներն անվանում են հաստատուն մագնիսներ: Դրանց մեծ մասը պատրաստվում է պողպատից կամ համաձուլվածքներից: Յուրաքանչյուր մագնիս ունի 2 բևեռ՝ հյուսիսային և հարավային: Մագնիսները ձգում են նաև միմյանց. մի մագնիսի հյուսիսային բևեռը ձգում է մյուսի հարավային բևեռին, և հակառակը: Այսպիսով, 2 մագնիսների տարանուն բևեռները ձգում են իրար, իսկ նույնանունները՝ վանում: Ցանկացած մագնիս ունի անտեսանելի ուժագծեր, որոնք դուրս են գալիս նրա 2 ծայրերում գտնվող բևեռներից:

Ինչպե՞ս են գործում մագնիսները:

Եթե հոսանք անցնի կոճին փաթաթված հաղորդալարի գալարով, ապա այն կդառնա թույլ էլեկտրամագնիս: Պարզվում է, որ է՜լ ավելի թույլ՝ հյուլեաչափ էլեկտրամագնիսներ կան նաև յուրաքանչյուր ատոմում: Երկաթում կամ պողպատում և դրանց նման այլ նյութերում յուրաքանչյուր ատոմ մի փոքրիկ մագնիս է: Սովորական վիճակում այդ «ատոմական մագնիսները» տարբեր կողմեր են ուղղված, ուստի նրանք փոխադարձաբար իրար մարում են: Երբ որևէ առարկա մագնիսանում է, նրա ատոմները շրջվում և ընդունում են նույն ուղղությունը, և առարկան վերածվում է մի մեծ մագնիսի: Մագնիսի շրջապատի տարածությունը, որտեղ գործում է մագնիսի ձգելու կամ վանելու հատկությունը, անվանում են մագնիսական դաշտ:

Ֆիզիկայի 9-րդ դասարանի դասընթացներիս ժամանակ մագնիսների հետ ծանոթացել եմ ավելի մոտիկից,կատարել եմ շատ ու շատ փորձեր ու վերլուծություններ:

Ամբողջ էլեկետրականությունը ես համարում եմ մեկ աշխարհ, և սկսում եմ նախագիծ, որը կբացահայտի այդ անեզր աշխարհը:

Սա իմ առաջին նյութ-ծանոթությունն էր մագնիսների հետ,որը սիրով կազմեցի Ձեզ համար:

Հաջորդական միացում

Y1=Y=Y2

U=U1=U2

Հոսանքի ուժ=5V

U1=4.8

U2=0.2

U1+U2=U=5

Y=U/R

YR=Y1,R1+Y2,U2

V=5

V1=5

V2=5

V3=5

V4=5

Եզրակացություն

Հաղորդիչների զուգահեռ միացման ժամանակ ամբողջ տեղամասի լարումը առանձին տեղամասերի լամպերի վրա լարումը մնաց նույնը, իսկ հոսանքի ուժը լինում է հակառակը

Էլեկտրականություն,Լիցքեր

Կուլոնի օրենք.

Երկու կետային լիցքավորված մասնիկների փոխադարձ ձգողության կամ վանողության ուժը ուղիղ համեմատական է նրանց լիցքերի մեծության արտադրյալին և հակադարձ համեմատական է հեռավորության քառակուսուն:

Լիցքեր

Ամենապարզ և առօրեական երևույթը, որտեղ նկատվում է էլեկտրական լիցքերի գոյությունը բնության մեջ, մարմինների էլեկտրականացումն է հպման ժամանակ: Էլեկտրական լիցքերի՝ փոխադարձ ձգողության և փոխադարձ վանողության ընդունակությունը բացատրվում է երկու տիպի՝ դրական և բացասական լիցքերի գոյությամբ։ Նույնանուն լիցքերը վանում են միմյանց, տարանունները՝ ձգում. Օրինակ՝ դրական լիցքով լարված երկու մարմին միմյանց վանում են.՝+ +: Բացասական և դրական լիցքով երկու մարմին՝ ձգում:

Ազատ լիցքեր

Էլեկտրաչեզոք մարմինների հպման ժամանակ շփման հետևանքով լիցքերը մի մարմնից անցնում են մյուսին։ Մարմիններում խախտվում է դրական և բացասական լիցքերի հավասարությունը, և նրանք լիցքավորվում են (տարանուն լիցքերով)։

Մարմինները, ըստ իրենց ազատ լիցքերի կոնցենտրացիայի, բաժանվում են երեք խմբի՝ հաղորդիչներ, մեկուսիչներ, կիսահաղորդիչներ:

Հաղորդիչներն այն մարմիններն են, որոնցում էլեկտրական լիցքը կարող է ազատ տեղաշարժվել մարմնի ամբողջ ծավալում։ Հաղորդիչները բաժանվում են երկու խմբի. առաջին սեռի հաղորդիչներ (մետաղներ), որոնցում լիցքերի (ազատ էլեկտրոնների) տեղափոխությունը չի ուղեկցվում քիմիական փոխարկումներով, և երկրորդ սեռի հաղորդիչներ (օրինակ, աղեր, թթվային լուծույթներ և այլն), որոնցում լիցքակիրների (դրական և բացասական իոնների) տեղափոխությունը հանգեցնում է քիմիական ռեակցիաների։

Մեկուսիչները (օրինակ՝ ապակին, պլաստմասսան) այն մարմիններն են, որոնցում չկան ազատ լիցքակիրներ։

Կիսահաղորդիչները (գերմանիում, սիլիցիում և այլն) միջանկյալ դիրք են զբաղեցնում մետաղների և մեկուսիչների միջև։

Թարգմանություն՝
http://mik-ayel.blogspot.am/2016/06/watching-ice-melt.html